Geesje Du Marchie van Voorthuysen

Toneelstukjes op doek, maakt Geesje Du Marchie van Voorthuijsen.
Het zijn indringende tafereeltjes, waarin vaak vrouwen een hoofdrol spelen. De titel van het afgebeelde werk (53 x 45 cm, Het Mes) is op het doek niet te zien, maar wel wat de hoofdpersoon er mee gedaan heeft. De implicatie is vervat in de lichaamstaal en de frontale richting: zoals de forel zal het u wellicht ook vergaan, kijker. We zijn althans blij dat het mes uit de buurt is. Dit tot de verbeelding sprekende werk is te koop bij AAG in de veiling tot € 3000 waarin zoals gebruikelijk weer tal van werken zonder limiet, en nu gepresenteerd in een geheel nieuwe www.aag.com
.

Bartels en de Katwijkse vrouw

Vissersvrouw en kinderen, wachtend op de thuiskomst, het is een geliefd motief vooral voor de buitenlandse schilders die de Nederlandse kust bezochten.
Maar geen van hen wist zo treffend, zonder vals pathos, dit motief uit te werken als de Duitse kunstenaar Hans von Bartels dat voornamelijk te Katwijk deed, waar hij kind aan huis was. Bartels volstond niet met de weergave van de soms wellicht geidealiseerde krachtige vrouwfiguur, maar trachtte ook de psychologie te treffen. De kinderen die hier (olieverf 34 x 47 cm, te koop bij Döbritz Frankfurt) bescherming zoeken (de oudste), en vinden (het kleintje), en de moeder die oplettend naar de zee kijkt, zijn hier in een enkel welsprekend beeld samengebracht. Zorg en verwachting in één.

Fia van Driel en Tilly Moes

Honderden, nee duizenden bloemstillevens vervaardigde Fia van Driel in haar Haagse atelier, en nog kon ze de vraag maar nauwelijks aan.
Het is dan ook seriewerk van het allerseriematigste soort. Haar man voegde soms kunstige doosjes of juwelen toe om het geheel wat te verlevendigen. Maar soms besteedde Fia van Driel wat meer aandacht en signeerde dan met haar eigen naam. Zoals bij dit schilderij (30 x 40 cm), dat te koop is bij Dannenberg in Berlijn. Een leuk verhaal over het schildersechtpaar, waaruit men leren kan dat ook deze kunst zijn eigen specifieke verdiensten heeft, leest men hier.

Wensdromen van Wout Müller

Wout Müler had een prachtig huis in Ierland met een nog mooiere tuin.
Dat sluit aan bij de paradijselijke taferelen die hij graag schilderde. Hij wordt gerekend tot de belangrijkste noordelijke realisten, maar zijn voorstellingen waren verre van realistisch, eerder zijn het erotisch en symbolisch geladen wensdromen op doek. Er zijn er twee te koop in de veiling bij Christie's Amsterdam, waaronder het hier afgebeelde doek van 24 x 24 cm.

Elizabeth door Vigée-Lebrun

In 1790 vluchtte de beroemde schilderes Elizabeth Vigée-Lebrun naar Rome, vanwege de Franse revolutie.

Hier zien we haar terwijl ze een portret maakt van Marie-Antoinette, de vorstin die ze tientallen malen vereeuwigde en die drie jaar later zou worden geguillotineerd. Ze schilderde dit doek in Rome en deed het kado aan de Uffizi-galerie in Florence, waar het nu hangt. Ze maakte er zelf ook nog een andere versie van. Maar het afgebeelde werk is weer een kopie (102 x 83 cm) door een onbekende hand. Wel van zeer grote kwaliteit, en geschilderd niet lang na het origineel. Te koop bij Hargesheimer en Günther te Düsseldorf.

Peiser neemt ons mee de zee op.

"Peiser kettert tegen de moderne scholen. Hij klaagt het te moderne aan omdat ze te veel den makkelijken kant zoeken. Dat doet hij niet, dat kan hij niet. Voor hij den arbeider schildert, [...], wil hij diens vak kennen of tenminste geen buitenstaander zijn."
Dat schreef Elseviers Maandschrift in 1940, en het klopt. Kurt Peiser neemt hier een modern standpunt in, qua beelduitsnede. En toont ons de boot niet alsof we beschouwers van een schilderij zijn, maar vissers zelf. Deze olieverf (58 x 65 cm) is te koop bij Auktionshaus Wiesbaden

Betaalbare Hermanus Koekkoek junior

Deze twee felgekleurde aquarellen (40 x 60 cm) stellen respectievelijk Overschie voor en Dordrecht.
Ze zijn gemaakt door Louis van Staaten, en dat is een van de pseudoniemen van Herman Koekkoek junior, de zoon van de veel beroemdere Herman Koekkoek senior, een van de laatste leden van het beroemde schildersgeslacht, en de meest betaalbare Koekkoek. Herman junior werkte voornamelijk in Engeland waar hij ook een kunsthandel dreef. Hij verkocht daar werk van al zijn familieleden. Met zoveel Koekkoeks was er wel behoefte aan een paar pseudoniemen. Het is niet verwonderlijk dat deze werken bij Bonhams worden geveild te Chester, want er moeten in de UK veel werken van hem circuleren.

Jan Heyse

Een prachtig uitgevoerde voorstelling van Jan Heyse uit 1908: Maria, kind, Jozef overgezet naar de Zeeuwse werkelijkheid.
Het schilderij op paneel 50 x 40 cm) is in juni te koop bij het Zeeuws Veilinghuis."Heyse, die een rustige, zwijgzame man was - hij werd in Veere waar hij woonde 'Jan de Zwijger' genoemd -, heeft zich zijn hele leven, zonder veel pretenties toegelegd op het verfijnen van zijn techniek. Hij leefde sober, fietste bijna dagelijks vanuit Veere naar Domburg of dwaalde over zijn geliefde Walcheren. Als zijn dochtertje hem op weg naar school tegenkwam, kon er geen groet vanaf: in gedachten verzonken als hij was, zag haar domweg niet." Dat schreef Truus Ruiter in 1996 naar aanleiding van een overzichtstentoonstelling.

Joiner van David Hockney

Een van David Hockney's befaamde foto-collages is te koop in de hedendaagse kunstveiling van Sothebys New York op 9 maart.
Hij noemde deze werken treffend 'joiners'. Hockney liet zich inspireren door de optische hulpmiddelen van de (Hollandse) schilders van de zeventiende eeuw. Hij schreef er trouwens ook nog een interessant boek over (Secret Knowledge: Rediscovering the Lost Techniques of the Old Masters). Tot in april kan men in de Londense Royal Academy nog zijn tentoonstelling zien A Bigger Picture.

Sir Peter Lely

Dat Sir Peter Lely niet alleen een kundig portretschilder was, maar ook een man met plooibare contactuele eigenschappen bleek wel toen zijn hoogste baas Charles I werd onthoofd: binnen de kortste keren was hij in dienst van Cromwell en diens bureau.
De schilder heette eigenlijk Pieter van der Faes, en was in het Duitse Soest geboren uit Nederlandse ouders. Na zijn leertijd in Haarlem maakte hij een grootse carrière in Engeland, en was daar eigenlijk de opvolger van Anthony van Dyck. Lely was behalve portrettist ook innovator: om zijn werk te kunnen vermenigvuldigen verbeterde hij de mezzotint-techniek. Ook was hij agent voor de kunsthandelaar Uylenburgh, de firma die ook Rembrandt vertegenwoordigde. Afgebeeld is een eigentijdse kopie (128 x 103 cm) van een portret van lady Barbary. Te koop te Düsseldorf bij Hargesheimer en Günther.

Smorenberg in Smorenberglijst

Bij Christies wordt in maart een mooie verzameling geveild, waaronder een heel aantal Smorenbergen.
Een er van is in de catalogus gefotografeerd in de lijst. Begrijpelijk want het is een van de fraaie door de kunstenaar zelf gesneden art decolijsten. Als de lage opbrengstschattingen realistisch zijn, is dit een geweldige tijd om te investeren in Smorenberg en andere kwaliteitsschilderijen. Dit schilderij (37 x 46 cm) met zijn vrije kleurgebruik komt als eerste onder de hamer.

Dick Pieters de dierenvriend

Wie het werk van Dick Pieters van dichtbij bekijkt ziet dat het is opgebouwd uit ragfijne puntjes, die geometrisch minutieus zijn aangebracht.
Meestal beeldt de schilder zichzelf af, in allerlei weldadig dromerige omstandigheden, en zo te zien is dat hier ook het geval, maar nu heeft hij zichzelf, en ook het huisdiertje, veel en veel ouder gemaakt. Het schilderijtje (13,5 x 12,5 cm) heet Dierenvriend en is te koop bij Christies, in Nineteen to now.

Otto van Rees, rol papier

In 1920, het jaar dat dit werk (74 x 60 cm) werd geschilderd, was de maker, Otto van Rees, nog herstellende van een ernstig treinongeluk dat zijn dochtertje het leven had gekost. 

Van Rees zou daarna verhuizen naar Deurne en daar onder de invloed raken van de legendarische arts en kunstenaar Wiegersma, en vice versa. Van Rees vertegenwoordigde ongeveer alle modernistische stromingen die er in Europa aan het daglicht traden, en was steeds een van de eersten. Zijn puur abstracte periode had hij hier in 1920 blijkbaar weer achter zich gelaten. Dit schilderij komt binnenkort te koop bij Dickhaut te Maastricht.

Giovanni Costetti

Deze Italiaanse schilder vluchtte omstreeks 1930 naar Utrecht, om naar men zegt politieke redenen.
In de Domstad maakte hij kennis met de plaatselijke kunstenaars onder wie de charismatische Janus de Winter. Van Costetti is dit werk (43 x 39 cm) te koop bij veilinghuis Peerdeman en bovendien een lief bloemstilleventje van De Winter, dat deze opdroeg aan zijn "vriend en en collega schilder" Costetti.

NMA doet inval in kunsthandel

De NMA heeft bij drie vooraanstaande Nederlandse kunsthandels een inval gedaan waarbij computers en administratie in beslag zijn genomen.
Een en ander is het gevolg van een publicatie in NRC van 26 maart vorig jaar (Samen bieden, samen delen). Daarin kwamen ex-veilingmeester J.P. Glerum en Frank Buunk, de bekende kunsthandelaar uit Ede, aan het woord. Buunk vertelde in dat artikel uitgebreid over de samenwerkingsgewoonten van vooral de specialisten in romantische kunst bij veilingaankopen, met inbegrip van zijn eigen rol daarin.  Het artikel in NRC stond tot gisteren nog te lezen op de website van Simonis en Buunk. "Je drukt de inkoopprijs, wat gunstig is voor de consument en voor bijvoorbeeld musea aan wie je schilderijen weer verkoopt," wordt Buunk geciteerd in het artikel, "alleen is de lagere prijs niet zo leuk voor verkopers en de veilinghuizen." Het is de vraag wat dit onderzoek gaat opleveren. Naar verluidt staan de afspraken over vergoedingen voor niet-bieden gewoon met naam en getal op e-mails die in beslag zijn genomen.

Huwelijksaquarel van Jopie Huisman

In 1978 trouwde de zuster van Jopie Huisman, Jeltje, met Ids Sybrandi.
Bij die gelegenheid maakte de toen al beroemde rustieke, maar zeker niet naïeve schilder-filosoof-handelaar in oude metalen Jopie Huisman deze aquarel die te koop is bij Ald Fryslan. Daar ook nog twee gevoelige portretjes van de vader en moeder van Huisman, en een vroege landschapsaquarel waarbij het veilinghuis vermeldt dat deze destijds aan voornoemde zuster is verkocht voor f 0,25.

Christie's Interiors zonder limieten

Een eenzame reiziger op een pad in het bos.
Zo noemt Christie's dit schilderij (23 x 30 cm), maar in de vergroting zien we een man sjouwen met een bundel sprokkelhout in een weids landschap. Het is geschilderd door de Oosterhoutse romanticus Johannes Bilders, de vader van de nog iets beroemdere Gerard, die het impressionisme in Nederland voorbereidde. Het wordt voor een lage prijs ingeschat in de meerdaagse zeer omvangrijke veiling Interiors te New York waar het net als veel van de andere aangeboden kavels zonder limiet wordt verkocht.

Hordijk en het circus

Al eerder kwam hier een afbeelding van het circus van de vatenfabrikant en filantroop Bernard van Leer in beeld.
Toen betrof het een geaquarelleerde ansichtkaart van Willy Sluiter, die bij Onder de Boompjes overigens een recordbedrag opbracht. Gaat dat met deze waterverfschets van Gerard Hordijk ook gebeuren. Deze schets (33 x 51 cm) is te koop bij Van Spengen en was bedoeld als decorontwerp. Over het boeiende verhaal achter het circus van Van Leer leest men hier meer.

Drukke markt van Dirk Schäfer

De Haagse schilder Dirk Schäfer was een meester in drukke, levendige straat- en markttaferelen.
Bij kunsthandel Van den Elshout te Den Haag vinden we een mooi voorbeeld in aquarel, maar deze tekening (47 x 30 cm) in krijt en houtskool is te koop bij veilinghuis Siebers in Stuttgart.

Zuydwal veilt Spaander

Magriet van Seumeren, van Zuydwal Veilingen, verkoopt op 23 april een collectie afkomstig uit de roemruchte verzameling van Spaander uit Volendam.
Zoals bekend verzamelde dit horecabedrijf gedurende generaties schilderijen van kunstenaars aan wie men ook gastvrijheid bood. De verzameling wordt wat uitgedund en daarom worden verschillende werken verkocht. Wie als inbrenger mee wil lopen in deze interessante op de Zuiderzee geöriënteerde veiling, kan contact opnemen. Hier afgebeeld een tekening van Willy Sluiter.

Graadt van Roggen, klasse-etser

Mocht iemand vragen wie na Willem Witsen de belangrijkste Nederlandse etser is van de moderne tijd, dan zou Job Graadt van Roggen in aanmerking komen.
"Ik had gehoopt van den fijngevoeligen en waarnemenden Graadt van Roggen eenige bijzonderheden betreffende zijn leven en artistieke ontwikkeling te mogen mededelen, doch deze jonge kunstenaar behoort [...] tot den stillen in den lande en is geen vriend van openbaarheid en reclame." Dat schreef de vooraanstaande criticus A.C. Loffelt in 1897. Allicht, want Graadt van Roggen was doof en sprak nauwelijks. Daarom weten we weinig van zijn biografie. Maar etsen kon hij zeer goed, in een technisch eigenzinnige en onmiddellijk herkenbare stijl, zoals te zien is in dit (Bretonse) werk (22 x 28 cm), te koop is bij Van Spengen.

Evert Thielen

Dit schilderij van Evert Thielen (48 x 37 cm) is te koop bij Van Spengen te Hilversum.
Gezien de schatting mag het tegen de laagst mogelijke prijs verkocht worden, maar ongetwijfeld zullen liefhebbers er de reële waarde er van inzien. Evert Thielen is immers een onomstreden meester van de figuratieve hedendaagse kunst, die als een van de weinigen de historie van de schilderkunst, en ook van de schildertechniek als zodanig, verwerkt in zijn magisch realistische voorstellingen. Museum de Fundatie toonde zeer onlangs nog een overzicht van zijn recente werk, waaronder spectaculaire veelluiken. Dit schilderij stamt uit 1982.

Rachel Ruys

Een groot stilleven (100 x 90 cm) van Rachel Ruys, van talloze bloemen en wat insecten.
De schilderes zal geen moeite gehad hebben aan bloemen te komen, want haar vader was Frederik Ruys, een van de beroemdste artsen en botanici van de Republiek, die nog Peter de Grote de beginselen van de vroedvrouwkunde en het tanden trekken heeft bijgebracht. Dochter Rachel bleef tot aan haar dood, op 84-jarige leeftijd, actief en kreeg ook nog eens tien kinderen. Dit topwerk is eerder op een topveiling verkocht, namelijk in 1840, toen Christie en Mason de enorme collectie van de Duke van Shrewsbury veilden. Nu te koop bij Butterscotch in Bedford Village, NY.

Bacon: rauwe seksualiteit

Dit is wellicht het meest verleidelijke portret dat Francis Bacon ooit schilderde, zegt de stem van expert Leonie Granger op een speciaal audiootje op de webcatalogus van Christies.
Het schilderij stamt uit 1962, net nadat Bacon was doorgebroken met zijn grote tentoonstelling in de Londense Tate Gallery. Afgebeeld op dit schilderij (165 x 142 cm) is een intieme vriendin van Bacon, Henriette Moreas, die meermaals poseerde. De opbrengstschatting in de catalogus luidt: op aanvraag. Verder ziet de catalogus tekstschrijver hier "rauwe seksualiteit, waarbij het naakte lichaam zich vervaarlijk blootstelt aan het spiedend oog van de toeschouwer."

Een klein huis in Egmond

In de negentiende eeuw was Egmond aan Zee, nog voor Scheveningen en Katwijk, een geliefd schildersoord.
Toch vinden we daar in de Nederlandse schilderkunst weinig van terug. Dat komt omdat de belangrijkste schilders aldaar Amerikanen waren die hun kleurrijke werken vooral verkochten in hun thuisland. Dit schilderij (55 x 38 cm, A little house in Egmond) is door Gari Melchers gemaakt, en is te koop bij Christies New York.

Eerelman's furore in de States

Dit paardenportret is geschilderd door Otto Eerelman op een eikenhouten paneeltje van 20 x 20 cm.
Het is te koop bij veilinghuis Bill Hood & Sons te Florida USA, samen met nog een Eerelman, een mooie olieverfschets van een St. Bernard op hetzelfde kleine formaat. Dat er werken van Eerelman in Amerika zijn hoeft niet te verbazen. Alleen al op de Wereldtentoonstelling in Chicago van 1893 werden tientallen werken van hem verkocht, en moest de voorraad worden aangevuld. Toen daarna de Nederlandse inzending op reis ging naar Boston en later naar New York, voor nieuwe verkooptentoonstellingen, herhaalde dit zich: steeds moest de Nederlandse kunsthandel nieuwe Hollandse schilderijen sturen. Eerelman hoorde steeds tot de meest succesvolle schilders.

Melkvrouw met hondekar, Charles Gruppe

Charles Gruppe was een van de vele Amerikaanse schilders die in het kader van de holland mania naar Nederland kwam om pittoreske scènes te schilderen.
Gruppe kwam op jonge leeftijd, en ging naar de Haagse academie. Hij leerde al spoedig vloeiend Nederlands spreken. Maar hij ging ook regelmatig terug naar Amerika. Zijn kinderen werden alle vier kunstenaar en vooral zijn zoon Emile Gruppe verwierf veel faam als zeeschilder te New England en stichter van de Gloucester School of Painting. Deze aquarel (37 x 52 cm) van vader Charles is te koop bij DuMouchelles, Detroit.