donderdag 3 mei 2012

Max Liebermann in Noordwijk

De grote Duitse impressionist Max Liebermann hield veel van Nederland, ook vanwege de tolerantie voor minderheden. 
Aan zijn broer schreef hij, in de jaren zeventig van de negentiende eeuw: “Aan de keukentafel zitten de herder, de meid, de knecht, en de heer des huizes, allemaal bij elkaar, en ze eten uit dezelfde schalen. Alles tutoyeert mekaar, zoals een grote familie. (...) Ze hebben maar één angst: Bismarck.” 
De opkomst van de nazi's heeft hij nog moeten meemaken. Vlak voor zijn dood in 1935 noteerde hij: “Ja, zeker, ik schilder nog dagelijks, maar ik schilder alleen omdat ik in zo'n slechte stemming ben. Elke dag als ik de trap opga in dit huis, dat nog aan mijn vader toebehoorde, voel ik de haat in me opkomen. Ik kijk niet meer uit het raam van deze kamer. Ik wil de nieuwe wereld om me heen niet meer zien.” 
In gelukkiger tijden verbleef Liebermann vaak in Noordwijk. Daar logeerde hij meestal in Huis ter Duin en wandelde dan minimaal eens per dag in noordelijke richting langs het strand of de boulevard. Zo ook in september 1908, toen hij deze olieverfschets (32 x 39 cm) maakte, die nu te koop is bij Lempertz te Keulen.